We kennen het allemaal en vrijwel iedereen heeft er in meer of in mindere mate mee te maken (gehad): acne, oftewel jeugdpuistjes. Een huidaandoening met rode bultjes, puistjes, mee-eters en soms zelfs met onderhuidse ontstekingen. Acne komt vooral voor daar waar de huid veel talgklieren bevat, waaronder in het gezicht. En daar valt het dan ook meteen heel erg op. Hierdoor is acne vaak een aandoening die meer doet dan alleen ontsteken; het zorgt voor onzekerheid en soms zelfs voor een sociaal isolement.
Hoe kom je eraan?
Zoals gezegd, komt acne vooral voor op plaatsen van het lichaam waar veel talgklieren aanwezig zijn. Deze talgklieren maken huissmeer (talg) aan om onze huid soepel te houden en vormen een barrière voor vuil. Onder invloed van hormonen gaat deze talgproductie vanaf de puberteit omhoog. De afvoerkanaaltjes van de talg worden wat groter vanwege de toegenomen productie en hierdoor zijn ze toegankelijker geworden voor kleine huidschilfers. Deze kunnen binnenkomen in het kanaaltje en deze zo verstoppen, waardoor er geen afvoer meer mogelijk is. De talg gaat zich ophopen en kan niet meer weg. Helaas bevatten talgklieren naast alleen talg ook bacteriën waaronder de Propioni Bacterium. Deze bacterie zorgt er door vermenigvuldiging voor dat de wand van de afvoerkanaaltjes beschadigd wordt. Hierdoor gaat het afvoerkanaaltje kapot en de aanwezige talg komt dan rechtstreeks in de huid terecht, met alle gevolgen van dien; er ontstaan ontstekingen.
Acne wordt dus niet veroorzaakt door een slechte hygiëne of door bijvoorbeeld een vitaminetekort. Ook van bepaalde voedingsmiddelen, zoals chocola, melk en varkensvlees is nooit wetenschappelijk vastgesteld dat het eten ervan invloed kan hebben op acne. Waarschijnlijk is een reactie hierop een allergische en dus geen hormonale reactie.
Hoe kom je eraf?
Iedereen die last heeft van jeugdpuistjes, en die groep beperkt zich zeker niet tot alleen adolescenten, veel volwassenen – voornamelijk vrouwen -houden tot op latere leeftijd in meer of mindere mate last, wil er graag vanaf. Uiteraard is dan de belangrijkste regel, die meteen ook wel een moeilijke is, puistjes niet uit te knijpen. Door de bacteriën ontstaat besmetting en de ontstekingen worden verergerd. Ook de zon of de zonnebank zijn geen goed middel tegen acne. In eerste instantie vallen de puitjes en mee-eters misschien wat minder op door het bruin worden van de huid, maar daarna zullen de ontstekingen verergeren door het dikker worden van de huid en de toegenomen talgproductie.
De beste remedie is eigenlijk er helemaal niet aan te komen en de huid zoveel mogelijk met rust te laten, maar dit is waarschijnlijk wel heel erg lastig. Een zalfje met de werkzame stof benzoylperoxide kan misschien helpen. Het gaat de verdikking van de bovenste huidlaag tegen, remt de ontsteking en doodt de bacteriën. Gebruikt u dit middel, wat overigens zonder recept te koop is, dan moet u wel oppassen met zonlicht, ook werkt het pas na een bepaalde tijd.
Als de acne heel hevig is, of u lijdt er onder, dan zijn voorgeschreven medicijnen een optie. Zo is er keuze uit een crème met retinoide, een antibioticum dat geslikt moet worden of de anticonceptiepil. In hele ernstige gevallen kan isotretinoine worden voorgeschreven, een middel dat alleen onder zeer streng toezicht mag worden gebruikt. Het heeft veel bijwerkingen en het is zeer schadelijk voor het ongeboren kind. U mag dan ook beslist niet zwanger zijn of willen worden als u dit middel gebruikt.
Wachten tot het vanzelf over gaat, is misschien wel het beste, maar daar zal lang niet iedereen gehoor aan willen geven.
