Het is alweer bijna 140 jaar geleden dat in Berlijn op 24 maart de bacterie Mycobacterium Tuberculosis ontdekt werd. De bacterie die tuberculose (TBC) veroorzaakt. Honderd jaar later, op 24 maart 1982 wordt besloten een dag in te stellen waarop wereldwijd aandacht gevraagd wordt voor tuberculose. De wereldtuberculosedag is een feit.
Wat is nu eigenlijk tuberculose?
Tuberculose is een infectieziekte die veroorzaakt wordt door een bacterie, de al eerdergenoemde Mycobacterium Tuberculosis. Deze bacterie zorgt voor ontstekingen die in het hele lichaam kunnen voorkomen, maar die we het meest zien in de longen. Eerste klachten van TBC zijn dan ook vaak hoesten, afvallen, koorts en soms ook nachtelijk zweten. Soms verlopen de klachten redelijk mild en lijkt het om een verkoudheid te gaan, soms is de ziekte zo hevig dat andere organen dan de longen worden aangetast, zoals de lymfeklieren, gewrichten en botten en soms zelfs de hersenen. Als de TBC niet behandeld wordt, bestaat er grote kans uiteindelijk aan de ziekte te overlijden.
In Nederland kan de ziekte goed behandeld worden. Als behandeling wordt voor langere tijd, meer dan zes maanden, een aantal verschillende medicijnen voorgeschreven. Soms worden patiënten met TBC opgenomen in een speciale kliniek, waarvan er nog twee in Nederland zijn, in Groesbeek en in Haren bij Groningen. Hier worden echter ook veel buitenlandse patiënten uit met name Afrika en zuidoost Azië opgenomen.
Een kwart van de wereldbevolking
Wat u waarschijnlijk niet wist, is dat een kwart van de totale wereldbevolking geïnfecteerd is met TBC. Hiervan ontwikkelt uiteindelijk zo’n 10% daadwerkelijk klachten, soms binnen twee jaar maar soms pas na tientallen jaren. Een TBC-bacil heeft namelijk de slechte eigenschap om zich vele jaren ‘slapend’ te houden. Hij is dan zoals dat heet latent aanwezig en wordt actief in tijden van mindere weerstand. Een latente bacil is echter niet besmettelijk, dat is pas iemand die daadwerkelijk uitingen van de ziekte heeft. Dat geldt trouwens niet voor alle vormen van TBC, het besmettelijk zijn, alleen longtuberculose kan worden overgedragen door kleine bacteriën in de lucht. Deze worden overgedragen door hoesten en niezen.
Tering
Vroeger heette TBC in de volksmond ook wel de tering. Het was lange tijd volksziekte nummer een en veel patiënten teerden langzaam weg. In de negentiende eeuw nog was TBC in Nederland dé ziekte waaraan de meeste mensen stierven, met name in de grote steden. Slechte hygiëne en veel mensen dicht op elkaar in slecht geventileerde ruimten speelden hierbij een belangrijke rol.
Op 24 maart wordt dus wereldwijd aandacht gevraagd voor deze nog steeds zeer vreselijke ziekte die jaarlijks nog bijna een miljoen mensen aan sterven. Op diverse plekken de wereld wordt stilgestaan bij de doelstelling van deze dag; een toekomst zonder tuberculose.