Als sinds 1987 en dus nu al ruim dertig jaar, wordt 31 mei door de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) uitgeroepen tot niet roken dag of in België tot anti-tabaksdag. Dat dit nog steeds nodig is, blijkt uit het feit dat anno 2018 nog steeds 1 op de 20 mensen uiteindelijk overlijdt aan roken of aan de gevolgen daarvan, wat betekent dat wereldwijd er iedere zes seconden iemand sterft.
Tekst gaat verder onder de video.
Plain packaging
De WHO verbindt jaarlijks een specifiek thema aan deze dag. Dit jaar is dat ‘plain packaging’, het streven naar ‘eerlijke pakjes’ met sigaretten, oftewel een verpakking zonder enige ‘branding’, handelsmerk of logo anders dan de merknaam in een eenduidig lettertype van dezelfde kleur en dezelfde grootte. Sinds 2002 geldt onder andere in Nederland een reclameverbod op tabak. Vanaf dat moment biedt alleen de verpakking nog de mogelijkheid reclame te maken en dus wordt deze ingezet als hét marketingmiddel om rokers en (nog) niet rokers te beïnvloeden. Door alleen nog generieke pakjes te verkopen, zou deze beïnvloeding weg kunnen vallen en wordt roken waarschijnlijk minder aantrekkelijk gemaakt. Hierover is echter nog maar weinig onderzoek bekend, omdat generieke pakjes sigaretten pas sinds 2016 in drie verschillende landen over de hele wereld verplicht zijn en de resultaten van een eventueel effect hiervan nog niet bekend zijn.
Zes miljoen
Ieder jaar overlijden er in zowel Nederland als in België ongeveer 20.000 mensen aan de gevolgen van roken en wereldwijd zo’n 6 miljoen, waarvan zelfs waarschijnlijk zo’n 600.000 mensen die zelf nog nooit gerookt hebben, maar die overlijden aan de gevolgen van meeroken. Naar schatting kan wereldwijd 12% van alle sterftes toegewezen worden aan een relatie met roken, waarbij mannen een grotere groep vormen dan vrouwen (16% tegen 14%). Dat er meer mannen sterven aan de gevolgen van roken, is nog steeds deels historisch bepaald, omdat het in de vorige eeuw lange tijd voor vrouwen not done was te roken. De verhouding tussen mannelijke en vrouwelijke rokers is echter tegenwoordig vrijwel gelijk, waardoor de sterftecijfers in de toekomst waarschijnlijk meer in verhouding komen helaas.
Je kunt je afvragen of een jaarlijkse wereld niet roken dag wel zin heeft, als er zoveel mensen op de wereld roken. En als je weet dat de meesten die roken meerdere serieuze pogingen doen in hun leven om te stoppen en cijfers laten zien dan 90% van de gestopte rokers binnen een jaar na het stoppen weer opnieuw begonnen is. Maar een keertje aandacht vragen voor de schadelijke effecten van het roken kan natuurlijk nooit kwaad. Wist u bijvoorbeeld dat er in Nederland alleen al per jaar 3,6 miljard euro wordt uitgegeven aan het kopen van sigaretten en in mindere mate sigaren? En dat de zorgkosten die gemoeid zijn met alle rook gerelateerde klachten een bijna zelfde bedrag betreft, zo’n 3 miljard euro per jaar? Dat dat bedrag wordt uitgegeven door en aan zo’n 17% van de bevolking die dagelijks rookt en dat er helaas nog per dag gemiddeld honderd, voornamelijk hele jonge, rokers hun eerste sigaret opsteken? Worden dit blijvertjes, dan halen ze hun levensverwachting sowieso met 10 jaar naar beneden. En hoe jonger begonnen met roken, hoe zwaarder de verslaving.
Direct resultaat
Gelukkig is er direct resultaat wat betreft gezondheid te halen bij het stoppen met roken, want al na 20 minuten zonder een nieuwe nicotine boost, die overigens al binnen 7 seconden na inhaleren in de longen in de hersenen terechtkomt, dalen de bloeddruk en de hartslag aanzienlijk. En al na 12 uur is het koolmonoxidegehalte in het bloed gelijk aan dat van een niet roker. Andere gunstige effecten hebben langer de tijd nodig en zijn ook afhankelijk van de tijd dat er gerookt is. Zo verbeteren na 2 tot 12 weken de longfunctie en de bloedsomloop, na 1 tot 9 maanden is de rokershoest verdwenen en na 5 tot 15 jaar is de kans op een beroerte gelijk aan die van een niet roker. De kans op het krijgen van longkanker halveert helaas pas na 10 jaar, maar als je voor je 50ste stopt, halveer je je risico om te overlijden aan een van de gevolgen van roken met de helft. Toch zeker de moeite waard niet waar?
31 mei dus, wereld niet roken dag. Behoort u nu tot die categorie waarop bovenstaande cijfers van toepassing zijn, leg dan vandaag uw pakje eens aan de kant en steek even geen sigaret op. U zult merken dat als u eenmaal door een eerste dag heen bent, een tweede daarop misschien vrij eenvoudig kan volgen. En een derde…. Vindt u het nu lastig om dit helemaal alleen te doen, vraag dan hulp of maak gebruik van de vele hulpmiddelen die u kunt kopen. Uw lijf vaart er wel bij!