De ziekte van Crohn (ook Morbus Crohn genoemd) is een chronische ontsteking van het slijmvlies in het maag-darmkanaal. Het komt meestal voor in de dunne en/of de dikke darm, maar het kan ook voorkomen in de mond, endeldarm of anus. In de volksmond wordt dan ook wel gezegd dat de ziekte van Crohn een ziekte is van mond tot kont. Crohn is vernoemd naar de Amerikaanse arts Burill B. Crohn, die deze aandoening voor het eerst beschreef in 1932.
Crohn staat samen met colitis ulcerosa – een ontsteking van het slijmvlies in specifiek de dikke darm – bekend onder de naam IBD oftewel inflammatory Bowel Disease. Wereldwijd hebben zo’n vijf miljoen mensen IBD, maar het komt veel meer voor in de Westerse wereld dan elders. In Nederland gaat het om ruim 90.000 mensen dus om 1 op de 200 personen. Iets meer dan de helft van hen heeft Crohn.
De diagnose Crohn wordt meestal gesteld tussen het vijftiende en het dertigste levensjaar. Waarom mensen juist in deze levensfase een chronische darmontsteking krijgen, is niet precies bekend. Wat men wel weet, is dat er regelmatig een genetische aanleg aan ten grondslag ligt (in 10 tot 25% van alle gevallen). Daarnaast is vaak de bacteriesamenstelling in de darm verstoord (dysbiose) en spelen roken en westers eten ook een rol. Er is meestal sprake van een ontregeld immuunsysteem, waardoor goede bacteriën in de eigen darmwand worden aangevallen. De cellen in de wand gaan hierdoor kapot. De ziekte van Crohn valt dan ook onder de auto-immuunziekten.
Klachten bij Crohn
De klachten bij de ziekte van Crohn kunnen variëren, maar over het algemeen komen het hebben van diarree, bloed, slijm en/of pus bij de ontlasting, vaak naar het toilet moeten en vermoeidheid, het meeste voor. Sommige mensen hebben ook last van pijnlijke of ontstoken ogen, van pijnlijke en/of gezwollen gewrichten en blauw-roze pijnlijke plekken op de onderbenen.
De behandeling
Heb je last van de ziekte van Crohn dan worden in eerste instantie medicijnen voorgeschreven om de ontstekingsreactie te verminderen. Dit zijn corticosteroïden zoals prednison en prednisolon. Het is niet de bedoeling om deze medicijnen voor langere tijd te gebruiken, omdat ze snel stevige bijwerkingen geven als een dunne huid, een opgeblazen gezicht en botontkalking.
Ook kunnen medicijnen die de afweer verminderen, helpen. Het nadeel van deze medicijnen is echter dat je vatbaarder wordt voor andere ontstekingen, veroorzaakt door virussen of bacteriën. Denk hierbij aan griep, aan een longontsteking of gordelroos. Het duurt een aantal maanden voordat deze medicijnen, waaronder methodextraat, effectief zijn. Ze moeten voor langere tijd gebruikt worden.
Als medicijnen niet het gewenste resultaat geven of als de ontstekingen erg groot zijn en de doorgang in de darm belemmeren, is het verstandig een operatie te overwegen. Hierbij wordt dat deel van de darm verwijderd waarin de ziekte zich bevindt. Vaak is dan een stoma – een kunstmatige opening in de buikwand waardoor ontlasting kan worden opgevangen in een zakje – noodzakelijk. Soms is een stoma tijdelijk om de darm tot rust te laten komen en te genezen, maar een stoma kan ook voor altijd worden aangelegd.
Het is erg belangrijk om bij het hebben van de ziekte van Crohn extra op de gezondheid te letten. Om gezond en regelmatig te eten en genoeg te drinken. Ook bewegen is een must; ga bijvoorbeeld iedere dag een half uur wandelen en vermijd daarnaast een teveel aan stress. Stress is een trigger die klachten kan verergeren.
Helaas is Crohn tot op heden niet te genezen. Wel kunnen klachten aanzienlijk verminderen door medicijngebruik, een gezonde leefstijl en/of een operatie. Heb je vragen over de ziekte van Crohn, stel deze dan aan je huisarts of aan je behandelend arts. Voor vragen over medicijnen kun je altijd terecht bij je apotheker.
