Het herpes simplex virus (HSV) is een van de meest voorkomende virussen bij de mens en je vindt het dan ook overal ter wereld. Er bestaan van dit virus twee soorten: herpes simplex type 1, dat ook herpes labialis of koortslip wordt genoemd en herpes simplex type 2, beter bekend als herpes genitalis. Beide soorten zijn zeer besmettelijk en worden overgedragen via contact met iemand die al is besmet met dit virus. Dit kan door direct huid- of slijmvliescontact, zoals zoenen of seksueel contact, maar ook door te drinken uit een besmet glas of gezamenlijk gebruik van handdoeken, tandenborstels en dergelijke. In deze blog lees je meer informatie over herpes simplex type 1; de koortslip.
Herpes labialis oftewel koortslip, is de meest voorkomende herpes simplex soort. De meeste mensen worden met dit virus al in hun jeugd besmet. Als iemand besmet wordt, merkt hij of zij daar de eerste keer meestal weinig tot niets van. In slechts tien procent van de besmettingen ontstaan er lichte verschijnselen en maar bij één procent wordt de infectie daadwerkelijk zichtbaar. Dit uit zich dan over het algemeen in een ontsteking in de mond. Als het virus eenmaal in het lichaam aanwezig is, blijft het daar voor altijd. Het deelt zich in de huid en verspreid zich vervolgens naar de lymfeklieren en naar de zenuwuiteinden en de daarbij behorende zenuwknoop. Hier nestelt het zich. Meestal is het virus slapend, maar er zijn momenten waarop een koortslip ineens de kop opsteekt. Dit gebeurt meestal als de weerstand van het lichaam verlaagd is.
Stress, griep en ongesteld zijn, zijn triggers, maar ook blootstelling aan de zon of zonnebank kan ervoor zorgen dat er een koortslip ontstaat. De eerste verschijnselen hiervan zijn niet zichtbaar, maar wel voelbaar. Er ontstaat jeuk of een branderig gevoel op of rond de lippen. Daarna verschijnt er meestal een klein blaasje of rood plekje en ontstaat er zwelling en roodheid. Vaak komen er hierna meer blaasjes. In deze blaasjes zit een vloeistof die zeer besmettelijk is. Langzaam – na zeven tot tien dagen - drogen de blaasjes vervolgens in en vormen zich gelige korstjes. De pijn en de jeuk verdwijnen dan meestal ook.
Aciclovir
Een koortslip gaat altijd vanzelf weer over, zolang de blaasjes niet opengekrabd worden en het virus zich niet verspreidt over andere delen van het lichaam. Er zijn wel medicijnen verkrijgbaar die het proces van genezen iets kunnen versnellen. Zo helpt een antivirale crème met aciclovir tegen de jeuk en de pijn. Deze crème is zonder recept verkrijgbaar en het is verstandig de crème meerdere keren per dag (vijf keer) aan te brengen. Doe dit echter wel heel voorzichtig en smeer de crème niet uit; dit kan verdere besmetting veroorzaken.
Ook kunnen zinkoxide, zinksulfaat en een speciale koortslippleister (een hydrocolloïdpleister) ervoor zorgen dat blaasjes sneller indrogen. Zijn de blaasjes eenmaal korstjes geworden dan kan een neutrale crème, zoals vaselinecetomacrogolcrème, verzachtend werken.
Als je eenmaal besmet bent met het herpes simplex virus, dan blijft dit altijd in je lichaam aanwezig. Hier is niets tegen te doen. Wel kun je proberen de kans op een nieuwe koortslip te verkleinen door de lippen altijd te beschermen tegen de zon met een zonnebrandmiddel en het dragen van een hoed of een pet. Probeer daarnaast stress zoveel mogelijk te vermijden, goed te ontspannen en goed te slapen.
Over het algemeen is het hebben van een koortslip alleen maar pijnlijk en vervelend en gaat het vanzelf weer over, zonder littekens na te laten. Een koortslip kan echter wel gevaarlijk zijn voor kleine baby’s (blijf hier dan ook per se bij uit de buurt) en voor mensen met een verminderde weerstand door bijvoorbeeld chemotherapie. Ook als er blaasjes ontstaan op of rond het oog (vaak door wrijving met de vingers) moet contact opgenomen worden met de huisarts. Dit kan leiden tot een ernstige oogontsteking.
Heb je vragen over medicijnen die je kunt gebruiken bij een koortslip? Neem dan contact op met je apotheker.
