Er zijn mensen die in deze tijd niet alleen in winkels en in het openbaar vervoer een mondkapje dragen, maar die altijd hun gezicht beschermen als ze naar buiten gaan. Soms doen ze dit met een gangbaar chirurgisch masker, maar er worden ook FFP2-maskers gedragen. Heeft het wel zin om buiten altijd een mondmasker op te zetten en wat is eigenlijk het verschil tussen een chirurgisch masker en een FFP2-masker?
Aerosolen
Als je ademt, spreekt of hoest c.q. niest, dan komen er hele kleine druppeltjes vrij uit de slijmvliezen van de neus en de mond. Deze druppeltjes – aerosolen genoemd – verspreiden zich vervolgens door de lucht en worden ingeademd door anderen of dalen neer op oppervlakten. In deze druppels bevinden zich hele kleine micro-organismen, zoals virussen en bacteriën, die op deze manier dus voor een besmetting kunnen zorgen.
De meeste mondkapjes die we dagelijks zien en gebruiken, zijn de niet medische mondkapjes ook chirurgische mondkapjes genoemd. Dit zijn 3-laags kapjes van polypropyleen of cellulose en deze kapjes beschermen anderen tegen de uitademingsdruppeltjes met micro-organismen van de drager van het kapje. Dit betekent dan ook dat de drager zelf niet beschermd wordt tegen het inademen van virusdeeltjes die in de lucht verspreid worden. En hierin zit het verschil met een FFP2-masker (Filtering Facepiece Particals). Dit masker biedt, door een ingebouwd filter, juist bescherming tegen het inademen van micro-organismen en zorgt dus dat de drager ervan niet geïnfecteerd kan worden.
Anderhalve meter
Heeft het nu zin om een mondmasker in de buitenlucht te dragen? Deze vraag is niet direct met een ja of een nee te beantwoorden. Het hangt af van de situatie, van het doel en van het soort masker dat gedragen wordt. Inmiddels is bewezen dat micro-organismen in aerosolen snel neerdalen en dat als mensen minimaal anderhalve meter afstand in acht nemen, een kans op besmetting met een virus of bacterie zeer klein is. Korte ontmoetingen op afstand en joggen, hardlopen en wandelen zijn volgens de EMA (Europees geneesmiddelenbureau) geen enkel probleem. De hoeveelheid virusdeeltjes los in de lucht, is te klein om tot een infectie te kunnen leiden. Pas bij ontmoetingen die langer dan vijftien minuten duren op minder dan anderhalve meter afstand van elkaar, wordt de kans op een besmetting aanzienlijk als er geen mondkapje gedragen wordt.
Wil je nu jezelf beschermen tegen het mogelijk besmet raken via anderen, dan heeft het dragen van een chirurgisch mondkapje weinig zin, omdat het niet beschermt tegen de inademing van virusdeeltjes. Daarnaast sluit dit masker nooit helemaal aan op het gezicht, waardoor ongefilterde lucht langs de randen ingeademd wordt. Ook heeft het langdurig dragen van een masker een tegengesteld effect. Een masker wordt snel vochtig van de lucht die uitgeademd wordt en hiermee verliest het zijn werking.
Basisregels voor het dragen van een mondkapje
Als je een mondkapje draagt, of dit nu binnen of buiten is, dan is het belangrijk om altijd een aantal basisregels in acht te nemen. Doe je dit niet dan heeft het dragen per definitie weinig tot geen nut. Een masker, of dit nu een chirurgisch of FFP2-masker is, moet altijd zo goed mogelijk aansluiten op het gezicht, zodat er zo min mogelijk ongefilterde lucht via de randen wordt ingeademd. Voor mannen met een baard of stoppels is dit vrijwel niet mogelijk. Het dragen heeft alleen zin als er goed geschoren is. Was voor het opzetten van een kapje altijd de handen met een desinfecterende zeep, raak het masker zelf niet aan en druk de zijkanten en de bovenkant bij de neusbrug goed aan met een strijkende beweging. Gooi het masker na eenmalig gebruikt te zijn, altijd weg. Geen enkel masker, behalve een uitwasbare, is bedoeld voor meermalig gebruik. Een masker dat tijdens het winkelen in diverse winkels op en af gezet wordt, verliest zijn werking al na de eerste keer.
Al met al trekken wij de conclusie dat Het dragen van een mondkapje in de buitenlucht alleen zin heeft als men langer dan vijftien minuten binnen anderhalve meter van iemand verblijft. Wil je een mondmasker dragen ter bescherming van jezelf, dan is dit alleen effectief met een nieuw FFP2-masker. Wil je anderen beschermen voor een eventuele virusoverdracht dan volstaat een schoon goed aangesloten chirurgisch masker.
