Velen van ons hebben er wel eens last van; van een jeukende hoofdhuid. Soms wordt dit veroorzaakt door zweten en/of warmte of door het niet goed uitspoelen van bijvoorbeeld shampoo, maar vaak liggen er andere oorzaken aan ten grondslag. Jeuk op het hoofd is meestal erg irritant, krabben is vaak best gênant en het is dan ook belangrijk de oorzaak op te sporen en te behandelen. We zetten de meest voorkomende oorzaken van jeuk op het hoofd op een rijtje.
Roos
Roos, dode huidcellen die eruitzien als kleine schilfertjes, is een gevolg van een reactie van de behaarde hoofdhuid op de overmatige groei van een gist. Deze gist, malassezia furfur geheten, kan behandeld worden met een speciale shampoo waarin zink en selenium zitten. Is de roos erg hardnekkig, dan kan een shampoo met cortisonen door de huisarts worden voorgeschreven. Roos kan ook veroorzaakt worden door een verhoogde talkproductie.
Hoofdluis
De schrik van iedere moeder, een kind met hoofdluis. Toch komt hoofdluis niet alleen bij kinderen voor maar ook bij volwassenen. Hoofdluizen zijn kleine beestjes die leven op warme behaarde plekjes en die zich vooral voeden met bloed. Ze hebben niets te maken met een slechte hygiëne; ze kiezen zelfs liever voor zo schoon mogelijk. De luizen verspreiden zich door van het ene hoofd op het andere over te lopen. Ze brengen geen ziektes over maar zijn wel bijzonder hardnekkig. Minimaal twee weken goed kammen met een netenkam en het haar wassen met een shampoo met dimeticon is de beste remedie. Heeft iemand hoofluis, dan is het belangrijk om iedereen in de directe omgeving ook te behandelen en andere mensen te informeren waar diegene mee in contact is geweest.
Schurft
Schurftmijten zijn de veroorzakers van de zeer besmettelijke schurft. Schurftmijten zijn zo klein dat ze met het blote oog niet te zien zijn. Ze graven gangetjes in de huid en leggen hier eitjes. De jeuk wordt echter niet veroorzaakt door het graven van die gangetjes maar door een allergische reactie op de mijt en deze reactie wordt steeds heviger. Schurft op de hoofdhuid komt vooral voor bij kleine kinderen. Volwassenen en oudere kinderen krijgen vooral schurft op andere plekken op het lichaam. Schurft is dus zeer besmettelijk en wordt overgedragen door lichamelijk contact, of gezamenlijk gebruik van kleding of knuffelbeesten. Het kan worden bestreden met behandeling van zowel een crème als tabletten.
Ringworm oftewel Tinea Capitis
Ringworm is, anders dan de naam doet vermoeden, geen worm maar een schimmelinfectie. De schimmel tast de hoofdhuid aan en dringt diep door in de haarfollikels, waardoor de haren uitvallen. Ronde, rode jeukende kale plekken zijn hiervan het gevolg. Valt de infectie mee, dan kan er gewoon een antischimmelmiddel gebruikt worden. Is de infectie hevig, dan moeten orale schimmelwerende medicijnen ingenomen worden.
Psoriasis Capitis
Psoriasis is een auto-immuunziekte die rode schilferige plekken op het lichaam veroorzaakt. Capitis betekent hoofdhuid, en de schilfers bevinden zich hier met name bij de haargrens. Psoriasis ontstaat door een versnelde celdeling in combinatie met een afwijkende afweerreactie. Door deze versnelde celdeling, ontstaan schilfers die dikke plakkaten vormen. Deze plakkaten zijn de veroorzakers van de jeuk. Psoriasis vergt een speciale behandeling: eerst moeten de dikke schilfers verwijderd worden met een ontschilfermiddel met salicylzuur. Daarna kunnen er middelen gebruikt worden die cortisonen bevatten.
Allergische reacties
Uiteraard zijn er ook een aantal allergische reacties die een reden voor een jeukende hoofdhuid kunnen zijn. Zo zijn daar reacties op middelen in haarverzorgingsproducten en haarkleurmiddelen. Dit zijn vooral middelen die parafenyleendiamine bevatten, stoppen met het gebruik ervan is vaak de enige oplossing.
Ook kan netelroos jeuk veroorzaken. Netelroos zijn plotseling optredende jeukende bulten waarvan de oorzaak meestal onbekend is. Het kan komen door voeding, een insectenbeet of door een virus. Tabletjes met antihistaminica werken meestal vrij effectief, deze zijn vrij bij drogist of apotheek te koop.
Zwangerschap
Ook kunnen hormonen tijdens een zwangerschap stevige jeuk veroorzaken. Niet alleen op het hoofd maar soms over het gehele lichaam. De oorzaak is dat de lever door alle hormoonveranderingen wat minder goed functioneert. Hierdoor komen er meer galzouten in de bloedbaan, wat jeuk veroorzaakt. Ook is je lichaam beter doorbloedt, waardoor je het eerder warm hebt, gaat zweten en kriebels kunt krijgen. Er is weinig tegen te doen, behalve niet te heet douchen en veel water drinken.
Onderliggende aandoening
Soms is er echter niet direct een aanwijsbare oorzaak van jeuk te vinden. Dit kan onschuldig zijn, maar het kan ook betekenen dat er sprake is van een onderliggend probleem, waardoor zenuwuiteinden zijn aangetast. Dit komt voor bij ziekten als diabetes en gordelroos. Nader onderzoek is hier erg belangrijk!