In Nederland leven zo’n 600.000 mensen met de diagnose COPD, oftewel Chronic Obstructive Pulmonary Disease. COPD is een longaandoening die niet te genezen is en die benauwdheid en vermoeidheid veroorzaakt. 80% van alle COPD patiënten heeft deze aandoening gekregen door roken en/of meeroken en velen komen uiteindelijk te overlijden. In Nederland staat COPD dan ook op de zesde plaats wat betreft sterftecijfer.
Bij COPD is ademen moeilijk omdat de longen beschadigd zijn. Hierdoor kan er veel minder zuurstofopname plaatvinden en dit veroorzaakt vaak ernstige benauwdheid en weinig energie, soms zo weinig dat men in een rolstoel terechtkomt, vaak met extra zuurstof. De meest voorkomende klachten bij COPD zijn:
- Benauwdheid
- Hoesten
- Slijm ophoesten
- Kortademigheid
- Vermoeidheid
- Weinig spierkracht
- Gewichtsverandering
Onder COPD worden twee verschillende aandoeningen verstaan: chronische bronchitis en longemfyseem. Deze aandoeningen kunnen echter ook in combinatie voorkomen. Vroeger rekende men astma ook tot COPD, maar omdat de oorzaak van de benauwdheid bij astma een andere is, valt astma tegenwoordig onder CARA (Chronische Aspecifieke Respiratoire Aandoening).
Chronische bronchitis
Bij chronische bronchitis zijn de bronchiën, de vertakkingen van de luchtpijp naar de longblaasjes, ontstoken. Hierdoor wordt extra slijm aangemaakt wat resulteert in benauwdheid en veel hoesten. De oorzaak van chronische bronchitis is meestal roken maar soms wordt het ook veroorzaakt door een acute bronchitis die chronisch wordt. Een acute bronchitis wordt veroorzaakt door een virus of een bacterie en geneest meestal binnen twee weken na het ontstaan ervan.
Longemfyseem
Bij longemfyseem gaat de elasticiteit van longblaasjes verloren. Longblaasjes zorgen voor het transport van zuurstof naar het bloed en halen de afvalstoffen, zoals CO2, er weer uit. Door de verminderde elasticiteit rekken de blaasjes uit en vormen grotere blazen, hierdoor kan er steeds minder zuurstof afgegeven worden.
Een patiënt met COPD heeft dus meestal moeite met ademhalen en voelt zich heel snel vermoeid. De klachten beginnen geleidelijk; eerst alleen bij fysieke arbeid of sporten, later gebeurt dit bij allerlei dagelijkse activiteiten. Omdat ademhalen een steeds groter probleem wordt, gaat het lichaam ook een andere houding aannemen om toch nog zoveel mogelijk zuurstof binnen te krijgen. Typisch voor een COPD patiënt is een wat naar voren gebogen borstkas met hangende schouders. In deze houding is ademhaling het ‘gemakkelijkst’.
COPD ontstaat meestal pas na het veertigste jaar en dus, zoals al gezegd, meestal door roken. Slechts in 1 op de 5 gevallen is de oorzaak een andere:
- Astma of een longontsteking
- Erfelijke ziekte
- Schadelijke stoffen, zoals lijm en verf
- Luchtvervuiling als fijnstof en smog.
Een longziekte als COPD heeft een grote impact. Meestal zijn niet alle activiteiten meer mogelijk en is omgaan met een dagelijkse benauwdheid moeilijk. Gelukkig is het mogelijk hier met lotgenoten over te praten en ervaringen uit te wisselen. Op 60 plaatsen in Nederland zijn zogenaamde ‘longpunten’. Gratis bijeenkomsten, georganiseerd rondom een thema en met de mogelijkheid informeel met elkaar van gedachten te wisselen. Ga voor een longpunt in de buurt naar: www.longfonds.nl