Sinds 1988 is 1 december Wereld Aids Dag, de dag waarop wereldwijd aandacht gevraagd wordt voor de nog steeds bestaande problematiek van hiv en aids. Op deze dag wordt onder meer gevraagd een rood lintje op te spelden als teken van solidariteit en worden er op veel plaatsen in de wereld evenementen en congressen gehouden. In delen van de wereld, waaronder Afrika, sterven per dag zo’n 2700 mensen aan aids. Een groot deel hiervan is baby of kind en u staat er misschien niet bij stil, maar iedere vijf minuten sterft een kind onder de 5 jaar aan deze ziekte. Wat is aids eigenlijk en wat is hiv?
Hiv
Om aids als fatale ziekte te begrijpen, als je eenmaal aids hebt dan sterf je, is een uitleg van het virus dat leidt tot aids, hiv noodzakelijk. Hiv, wat staat voor human immunodeficiency virus, is een retrovirus dat overgedragen wordt via bloed, slijmvliezen en dan met name door onbeschermde seks en door moedermelk. Een retrovirus wil zeggen dat het virus zijn RNA, het genetisch materiaal waar het uit bestaat, in het menselijk lichaam omzet tot DNA waarvan kopieën zich nestelen in de cellen van de gastheer. Hier wordt het vervolgens met een normale deling mee gereproduceerd, waardoor het virus via menselijke cellen verspreid wordt.
Hiv behoort tot de langzame virussen, wat betekent dat echte ziekteverschijnselen pas laat optreden. Dit wil echter niet zeggen dat de besmetting ook langzaam gaat. Na binnendringen via bloed of slijmvlies vermenigvuldigt het virus zich snel en besmet met name de lymfeorganen, zoals de lymfeklieren en de milt. Hier vindt vervolgens een massaproductie plaats. In deze periode voelt 70% zich grieperig, met huiduitslag, koorts, keelpijn, hoofdpijn en klachten die lijken op Pfeiffer. Natuurlijk gaat het eigen immuunsysteem wel in gevecht om het virus te doden met killer T-cellen (lymfocyten) Maar helaas lukt de volledige uitroeiing ervan niet. Er ontstaat wel een klachtenvrije periode die de klinisch latente fase genoemd wordt. Deze fase kan jaren duren, maar betekent niet dat men niet besmettelijk is. Door het blijvend toedienen van medicijnen kunnen mensen met hiv een lang en gezond leven leiden zonder dat de ziekte verandert in aids.
Aids
Aids (acquired immuno deficiency syndrome) is geen ziekte op zich. Het is een verzameling van diverse ziekten die ontstaan door de enorme verzwakking van het immuunsysteem in de laatste fase van een hiv infectie. Het immuunsysteem is in deze periode niet meer in staat om infecties die het normaal wel kan handelen te bestrijden, waardoor bijvoorbeeld een longontsteking dodelijk kan worden.
In Nederland is hiv tegenwoordig een chronische aandoening. Er leven zo’n 23.000 mensen met deze infectie en jaarlijks komen er ongeveer 750 bij. Aids komt hier nauwelijks nog voor, alhoewel er nog steeds mensen aan overlijden, omdat zij niet wisten dat zij hiv besmet waren en dus hier geen medicatie tegen hebben gebruikt.
Het hiv virus wordt dus overgebracht door onveilige seks, door bloed-bloed contact, door het gebruik van een besmette naald en door borstvoeding. Het wordt niet overgebracht door huidcontact, zoenen, hoesten of niezen, omdat het virus niet overleeft in lucht en speeksel en het wordt ook niet overgebracht door muggen. Om een besmetting met hiv te voorkomen is het gebruik van een condoom tijdens seks de beste manier.
