Kinkhoest (pertussis) is een ziekte die veroorzaakt wordt door een bacterie: de Bordetella pertussis. Deze aandoening, waarbij een opvallende blaffende hoest één van de kenmerken is, is erg gevaarlijk voor met name baby’s. Door het langdurig stevig hoesten, raakt een baby al snel uitgeput, waardoor hij of zij nog maar nauwelijks, of helemaal niet meer, drinkt. Ook zorgt het vele hoesten ervoor dat er een zuurstoftekort ontstaat, dat weer kan leiden tot hersenbeschadiging.
In enkele gevallen komt kinkhoest voor zonder het kenmerkende hoesten, maar met het regelmatig stoppen met ademhalen. Het gevolg is dat een baby blauw aanloopt. Baby’s met kinkhoest komen vaak in het ziekenhuis terecht. Gemiddeld worden er per jaar zo’n 170 opgenomen. In een enkel geval komt een baby te overlijden aan kinkhoest.
Kinkhoest is erg besmettelijk en wordt overgedragen door het inademen van kleine druppeltjes met daarin de bacterie. Het besmettelijk zijn duurt ongeveer drie weken, nadat de eerste hoestbuien zijn opgetreden. Het hoesten zelf kan vervolgens maanden aanhouden. Al sinds 1954, nog voordat het Rijksvaccinatieprogramma van start is gegaan, wordt er ingeënt tegen kinkhoest. Voor die tijd stierven er per jaar zo’n 200 baby’s aan kinkhoest in Nederland. Toch is kinkhoest, ondanks dat de enting ertegen standaard in het Rijksvaccinatieprogramma zit, nooit helemaal uit ons land verdwenen. Dit komt omdat de kinkhoestbacterie de neiging heeft om van structuur te veranderen, waardoor het immuunsysteem in de war raakt bij de verdediging ertegen. Het vaccin wordt dan ook regelmatig aangepast.
22 wekenprik
Kinkhoest is met name gevaarlijk voor baby’s. Om pasgeboren baby’s te beschermen tegen kinkhoest wordt er tegenwoordig aan zwangere vrouwen een kinkhoestvaccinatie aangeboden. Deze prik, de 22 wekenprik die dus gegeven wordt tijdens de zwangerschap, beschermt pasgeboren via de afweerstoffen die de moeder heeft aangemaakt na de vaccinatie. Deze afweerstoffen bereiken de baby via de navelstreng en blijven een aantal maanden na de geboorte actief.
Vervolgens krijgen de baby’s drie maanden en vijf maanden na de geboorte, zelf een injectie. Het kinkhoestvaccin zit in het combinatievaccin DKTP – difterie, kinkhoest, tetanus en polio. Wil je meer informatie over de 22 wekenprik klik dan hier.
Kinkhoest kan in sommige gevallen bestreden worden met antibiotica, maar dit werkt niet altijd. De huisarts kan hier de juiste informatie over geven.
Hoe herken je kinkhoest?
Het eerste begin van kinkhoest is meestal een gewone neusverkoudheid, maar na één tot twee weken begint iemand te hoesten. Dit hoesten wordt steeds heviger en dan met name ’s nachts. Het klinkt vaak blaffend en er wordt flink wat slijm opgehoest. Vaak volgt na hoesten een piepende ademhaling en in een aantal gevallen moet iemand ook overgeven. Soms gaat kinkhoest over in een longontsteking. Mensen die gevaccineerd zijn en toch kinkhoest oplopen, hoesten vaak langere tijd.
Heb je vragen over kinkhoest, stel deze dan aan de huisarts. Heeft je kind kinkhoest, meld dit dan op het kinderdagverblijf, of op school. In overleg met de GGD kunnen dan andere ouders geïnformeerd worden.
