“Alcohol provokes the desire, but takes away the performance”
William Shakespeare
De meeste mannen hebben wel eens een probleem met het krijgen van een erectie. Vaak is dit van korte duur en zijn de omstandigheden waarin het optreedt wel verklaarbaar, zoals stress. Maar wereldwijd zo’n 150 miljoen mannen tussen de veertig en de zeventig jaar, hebben regelmatig een erectiestoornis en bij een aantal van hen is dit zelfs altijd het geval. Helaas rust op praten hierover nog steeds een taboe en veel mannen zullen hun erectieproblemen dan ook niet bespreekbaar maken. Vaak denken ze dat de stoornis iets met hun libido te maken heeft, maar meestal ligt er een totaal andere oorzaak aan ten grondslag.
Tekst gaat verder onder de video
Wat is een erectie eigenlijk?
Om te begrijpen wat een erectiestoornis, soms ook impotentie genoemd, precies inhoudt, is het goed eerst uit te leggen hoe het krijgen van een erectie eigenlijk werkt. Een erectie heeft als functie de voortplanting gemakkelijk te maken door de mogelijkheid zaad zo dicht mogelijk bij een eicel te brengen. Om een erectie te krijgen, bestaat de penis uit verschillende cilinders; een sponsachtig zwellichaam, de plasbuis (waarlangs het sperma naar buiten komt) en twee holle zwellichamen, waarin tijdens een erectie bloed stroomt. Door lichamelijke of mentale prikkeling geven de hersenen en het ruggenmerg signalen af die de slagaderlijke bloedtoevoer doen toenemen en die ervoor zorgen dat de spiervezels in de zwellichamen ontspannen. Hierdoor kan het bloed ook daadwerkelijk in de zwellichamen stromen. Door de hoeveelheid bloed wordt de penis groter en door de druk worden de aders dichtgedrukt, zodat bloed niet terug kan stromen. Dit veroorzaakt stijfheid. Door wrijving van de zenuwuiteinden in de eikel (het uiteinde van de penis) vindt uiteindelijk de zaadlozing (ejaculatie) plaats. En die zaadlozing verloopt vervolgens in twee fasen; het zaad wordt eerst vanuit de ballen naar de prostaat geduwd waar prostaatvocht wordt toegevoegd en daarna trekken de spieren aan de basis van de penis zich vijf keer samen waardoor de lozing plaatsvindt. Een erectie is hierna niet meer nodig en deze neemt dan ook snel weer af.
Een erectiestoornis
Als een penis niet of niet voldoende stijf wordt, spreken we over een erectiestoornis. Er zijn drie verschillende vormen te onderscheiden:
- Helemaal geen erectie krijgen
- Wel een erectie kunnen krijgen, maar niet stijf genoeg worden
- Wel een erectie kunnen krijgen, maar niet lang genoeg.
De oorzaak van een erectiestoornis kan zowel een lichamelijke als een psychische zijn. Soms is het gebruik van te veel alcohol de boosdoener. Of het lichamelijk of psychisch is, is niet zo moeilijk te achterhalen. De meeste mannen krijgen ’s nachts en ’s morgensvroeg bij het wakker worden, spontane erecties. Deze erecties worden ook wel reflexerecties genoemd en kennen geen seksuele prikkeling als aanleiding. Is een erectie van psychische aard dan zullen deze nachtelijke erecties meestal wel optreden, bij een lichamelijke oorzaak is dat meestal niet het geval.
Bij een erectiestoornis stroomt er niet genoeg bloed naar de zwellichamen in de penis. Dit kan verschillende lichamelijke oorzaken hebben. Zo kan er sprake zijn van suikerziekte (diabetes mellitus), overgewicht of van een probleem met hart- en vaten, zoals een te hoge bloedruk of een te hoog cholesterol. Het kan zelfs een voorteken van een hartinfarct of beroerte zijn op termijn. Dit omdat de diameter van de slagaders in de penis kleiner is dan die van het hart en deze dus eerder dichtslibben. Volgens schattingen heeft twintig procent van de patiënten met een hart- en vaatziekte ook een erectieproblemen en voor mannen boven de vijftig is aderverkalking hiervan meestal de oorzaak. Ook kunnen psychische problemen een rol spelen, zoals faalangst. Zeker als er al eerder problemen met een erectie zijn opgetreden, kan dit effect hebben op de psyche, maar ook een ‘mindere relatie’ kan meespelen.
Soms liggen andere ziekten aan een erectiestoornis ten grondslag. Zoals multiple sclerose of prostaataandoeningen of het gebruik van medicijnen als plastabletten (diuretica), geneesmiddelen tegen hoge bloeddruk of antidepressiva. Ook alcohol, drugs en sigaretten beïnvloeden erecties op een ongunstige manier.
Nadat door onderzoek de oorzaak van de erectiestoornis duidelijk is geworden, is het in een aantal gevallen mogelijk erectiebevorderende medicijnen te gebruiken. Er zijn medicijnen die het enzym fosfodiesterase 5 (PDE-5) remmen. Dit enzym, aanwezig in de holle zwellichamen verzwakt erecties omdat het bloedvaten vernauwt en medicijnen die dit enzym tegenwerken, zorgen voor een langere erectie van een betere kwaliteit. Sildenafil, in de volksmond meestal Viagra of blauw pilletje genoemd, is er een van. Viagra werkt na ongeveer een half uur en de werking houdt zo’n vier tot vijf uur aan. In de meeste gevallen werkt het medicijn goed, behalve bij diabetes en bij beschadigingen aan zenuwen. Het is echter nooit verstandig het zomaar, zonder dat de oorzaak van de erectiestoornis bekend is, te slikken. Koop het dan ook nooit zonder recept via internet, maar laat de huisarts eerst de oorzaak van het erectieprobleem vaststellen, waarna hij of zij een erectiebevorderend medicijn kan voorschrijven.
