Als je veel stress hebt, dan kan het gebeuren dat je ook niet zo goed slaapt, want stress en slapen blijken niet zo’n hele goede vrienden samen. Slaap je slecht, dan geeft dit op zich ook weer stress en zo kom je uiteindelijk in een vicieuze cirkel terecht, waarin vermoeidheid een steeds grotere rol gaat spelen. Heel erg vervelend, maar hoe kom je hier weer uit? Daar proberen we in deze blog een antwoord op te geven.
Tekst gaat verder onder de video
Moeilijk in slaap komen, ’s nachts één of meerdere keren wakker worden of veel te vroeg wakker worden, zijn veelgehoorde klachten. In Nederland alleen al schijnt ongeveer de helft van alle volwassenen (Bron: de slaapcoach.nl) last te hebben van slaapgerelateerde problemen. En uit gericht onderzoek blijkt dat, naast geldzorgen en een snurkende partner, stress dé storende factor voor een goede nachtrust is.
Mensen die geen last hebben van slaapproblemen, vallen gemiddeld, nadat ze zijn gaan liggen, binnen een half uur in slaap, waarna er zo’n zeven tot acht uur slaap volgt. We slapen omdat we dat nodig hebben om overdag goed te kunnen functioneren. Alles wat we op een dag doen, kost energie en dat moeten weer opgeladen worden. En dat opladen doen we tijdens onze slaap. Dan verandert onze hersenactiviteit, daalt de lichaamstemperatuur en vertraagt de hartslag. We hebben hierdoor minder zuurstof nodig en onze organen krijgen zo de tijd om te herstellen.
De vier slaapfasen
Slapen doen we in vier verschillende fasen en die fasen herhalen zich een aantal keer per nacht.
Fase I – sluimerfase
De sluimerfase is de fase waarin we nog wakker zijn, maar in slaap gaan vallen.
Fase II – lichte slaap
In de fase van de lichte slaap, slaap je inmiddels, maar kun je nog wel heel gemakkelijk wakker worden van iets dat er om je heen gebeurt.
Fase III – diepe slaap
Tijdens de diepe slaap dalen de ademhaling en het hartritme aanzienlijk. Het lichaam herstelt in deze fase fysiek. Wakker worden is mogelijk, maar dit is wel moeilijk, vaak is men dan even gedesoriënteerd.
Fase IV – droomslaap of REM-slaap
Tijdens fase IV droom je. Hiermee verwerk je informatie en houd je je geheugen op peil. REM staat voor Rapid Eye Movements oftewel voor snelle oogbewegingen. Tijdens deze slaapfase gaat je hart sneller kloppen en stijgt de bloeddruk. Alle spieren in het lichaam blijven echter volledig ontspannen en dat is maar goed ook, omdat je anders misschien je dromen zomaar eens zou kunnen uitvoeren.
Gemiddeld duurt fase IV tussen de 5 en 45 minuten en naarmate de nacht vordert, wordt de lengte van deze REM-slaap langer. Heb je een korte nacht, of slaap je slecht, dan ontstaat al snel een tekort aan REM-slaap. Concreet betekent dit dat je hersenen niet alle indrukken goed kunnen verwerken en je hoofd ‘vol raakt’. Hierdoor ontstaan er problemen met het langetermijngeheugen, met de concentratie en word je prikkelbaar.
Tips om beter te kunnen slapen in tijden van stress
Als je vaker dan twee keer per week slecht slaapt of regelmatig wakker wordt, dan heb je last van een slaapstoornis. Wil je hier wat aan veranderen, dan kunnen de volgende tips je een handje helpen:
Drink weinig tot geen alcohol
Om goed te kunnen slapen, is het belangrijk om ontspannen te zijn. Drink je voor het slapengaan alcohol, dan zul je in eerste instantie snel in slaap vallen, maar daarna zul je onrustig slapen omdat de lever flink aan de arbeid moet om de alcohol af te breken. Hierdoor kan het lichaam niet in de ruststand komen die nodig is om te herstellen.
Bouw de dag rustig af
Als je wilt gaan slapen, duurt het ongeveer anderhalf uur voordat je hersenen volledig tot rust zijn gekomen. Geef ze hiervoor op tijd de tijd; door lekker te douchen of in bad te gaan, een avondwandelingetje met de hond te maken of te mediteren / yoga-oefeningen te doen.
Pieker voordat je naar bed gaat
Door veel stress functioneren de hersenen niet, zoals ze zouden moeten functioneren. Vooral het gedeelte in het hoofd waar het geheugen wordt opgeslagen – de hippocampus – heeft veel moeite met ervoor te zorgen dat alle informatie naar behoren wordt verwerkt. Stress is met name een opstapeling van dingen in je hoofd en vaak komen die dingen juist bovendrijven als je rustig in bed ligt; je gaat piekeren. Wacht niet met die momenten totdat je daadwerkelijk in bed ligt, maar creëer momenten gedurende de dag waarop je mag piekeren. Schrijf ze vervolgens op en bekijk hoe je een en ander op een goede manier op kunt lossen.
