De meesten van ons zullen het weleens meegemaakt hebben; je bent naar een (pop)concert geweest en eenmaal thuis, in de stilte van de slaapkamer, blijf je nog een hele poos een ruis of een pieptoon horen. Dit komt omdat je gehoorsysteem door de hoeveelheid decibellen tijdelijk overbelast is geraakt en het vervolgens niet tot rust kan komen. In de meeste gevallen is het geluid na een nacht slaap weer verdwenen. Deze tijdelijke ‘gehoorschade’ wordt in de volksmond disco-tinnitus genoemd, omdat de te horen geluiden sterk overeenkomen met de klachten van oorsuizen, van tinnitus aurium, het onderwerp van deze blog.
Tinnitus Aurium
Tinnitus Aurium is een uit het Latijn afgeleide term: tinnire betekent rinkelen of bellen en aures staat voor oren. Mensen die er last van hebben, horen altijd geluid. Dit kan in de vorm zijn van fluiten of suizen, maar ook in de vorm van zoemen, brommen of piepen voorkomen. Het geluid kan gehoord worden in één oor of in beide oren en het varieert vaak van hard naar zacht en andersom. Tinnitus is meestal niet alleen heel hinderlijk, het gaat ook gepaard met een verminderd gehoor.
Bij tinnitus is het geluid dat wordt gehoord niet echt; het is een schijngeluid dat ontstaat omdat het oor of de gehoorzenuw naar de hersenen signalen doorgeven die in de hersenen de betekenis ‘geluid’ krijgen. Vaak is een beschadiging van het gehoororgaan de oorzaak, maar het kan ook veroorzaakt worden door het samentrekken van spiertjes in het oor of door een middenoorontsteking.
Het oor
Het oor is, zoals Wikipedia het verwoordt, een orgaan waarmee geluidsgolven worden opgevangen om daarna door de hersenen als geluid te worden ervaren. Het is een heel ingewikkeld en ingenieus orgaan dat bestaat uit drie delen: het buitenoor, het middenoor en het binnenoor.
Het buitenoor
Het buitenoor bestaat niet alleen uit de oorschelp die je kunt zien, maar ook uit de gehoorgang en het trommelvlies. Met de oorschelp worden geluiden in de vorm van trillingen opgevangen, waarna ze via de gehoorgang aan het trommelvlies worden doorgegeven.
Het middenoor
Achter het trommelvlies bevindt zich een met lucht gevulde ruimte met daarin drie gehoorbeentjes: hamer, aanbeeld en stijgbeugel. Deze beentjes zijn aan de ene kant verbonden met het trommelvlies en aan de andere kant met een dun membraan dat een opening naar het binnenoor afsluit.
Het binnenoor
De geluidstrillingen worden via het middenoor doorgegeven aan het slakkenhuis, dat bestaat uit drie organen die gevuld zijn met vloeistof. Het binnenste orgaan is het orgaan van Corti, wat het eigenlijke gehoororgaan is en dat bekleed is met duizenden haarcellen. De doorgegeven trillingen zetten hier de vloeistof in beweging en daardoor gaan de haarcellen buigen. Dit buigen zorgt weer voor een chemische reactie waardoor zenuwuiteinden worden geactiveerd. Zo worden geluidsboodschappen via de gehoorzenuw doorgegeven aan de hersenen die de signalen analyseert en omzet naar voor ons hoorbare en herkenbare klanken en woorden.
Een beschadiging in het orgaan van Corti zorgt voor een verandering in de prikkeloverdracht richting de hersenen. Zo kan er gehoorverlies optreden, maar ook een overgevoeligheid voor geluid (hyperacusis) of voor specifieke geluiden.
In een aantal gevallen wordt tinnitus niet veroorzaakt door een beschadiging in het orgaan van Corti, maar door een beschadiging van de gehoorzenuw of door een probleem in de hersenen.
Omgaan met tinnitus
In de meeste gevallen is tinnitus niet te genezen en zal de behandeling met name gericht zijn op het wennen aan of het minder bewust worden van hinderlijke geluiden. Dit is echter gemakkelijker gezegd dan gedaan, want het leren omgaan met een constant irritant geluid, is heel erg moeilijk. De aandacht afleiden van het geluid is meestal het effectiefst, want als de aandacht op een geluid gevestigd is, wordt het eigenlijk steeds luider (denk maar aan een tikkende klok in een stille ruimte). In een aantal gevallen kan ontspannen – via yoga of naar muziek luisteren – een oplossing bieden. Soms kan ook een tinnitusmaskeerder helpen. Dit is een apparaatje dat lijkt op een hoortoestel en dat geluiden maakt die tinnitus overstemmen.
Wil je meer weten over tinnitus en over een eventuele behandeling kijkt dan op: