Diabetes is een stofwisselingsziekte, waarbij een te veel aan glucose in ons bloed aanwezig is en die, omdat glucose een vorm van suiker is, in de volksmond ook wel suikerziekte genoemd wordt.
Insuline
Glucose is een brandstof van ons lichaam. Het levert energie die we nodig hebben om onder andere te kunnen bewegen en te denken. We krijgen dagelijks glucose binnen in de vorm van koolhydraten als we eten en het hormoon insuline – dat aangemaakt wordt in de alvleesklier op de eilandjes (insula) van Langerhans - helpt bij het transport naar onze cellen. Hier opent als een sleutel op een slot de cel voor de glucose die voor energie zorgt. Als we gegeten hebben, krijgen de eilandjes van Langerhans een prikkel om meer insuline aan te maken. Soms en in onze welvaartsmaatschappij vaak, krijgen we via onze voeding meer glucose binnen dan dat we voor verbranding nodig hebben, dan slaat ons lichaam deze glucose in de vorm van glycogeen op in onze vetcellen, zodat we het weer kunnen gebruiken in barre tijden, een soort van reservepotje. Als die barre tijden er echter niet komen en we krijgen structureel meer binnen dan we verbranden, dan worden we echter langzaam steeds dikker.
Als ons lichaam onvoldoende insuline aanmaakt of als onze cellen niet toegankelijk zijn om de insuline met de glucose toe te laten, dan hoopt een deel van de glucose zich op in ons bloed en ontstaat diabetes.
Type I en type II
Diabetes heeft twee verschillende verschijningsvormen en we spreken dan ook van diatbetes type I en diabetes type II.
Diabetes type I ontstaat vaak al op jonge leeftijd. Verschijnselen ervan treden vaak acuut op met een ziek gevoel en snel gewichtsverlies. Meestal richt bij deze vorm van diabetes het eigen afweersysteem zich op de insuline producerende cellen, waardoor ze chronisch gaan ontsteken en geen insuline meer produceren. Dit is een onomkeerbaar proces, waardoor er levenslang kunstmatig insuline moet worden toegediend om de glucose te transporteren naar de cellen.
Diabetes type II is een hele andere vorm. Het komt voor op latere leeftijd en wordt ook wel ouderdomsdiabetes genoemd, alhoewel het bij steeds jongere mensen voorkomt. Deze vorm is inmiddels een volksziekte waaraan alleen al in Nederland meer dan een miljoen mensen lijden. In het begin geeft diabetes type II weinig klachten. Het lichaam geeft wel signalen af, maar die zijn vrij algemeen, zodat er niet zo snel aan diabetes wordt gedacht. Diabetes is te testen met een diabetes zelftest.
Overgewicht is vaak een eerste trigger, omdat hierdoor de cellen ongevoeliger worden voor insuline. Ook kunnen een te hoge bloeddruk en een te hoog cholesterol een teken zijn. Vaak heeft de persoon in kwestie meer dorst dan gemiddeld en komen schimmelinfecties in de mond en de vagina vaak voor. Als deze klachten genegeerd worden of niet als symptoom van diabetes worden onderzocht, kunnen er op langere termijn ernstige klachten, zoals hart- en vaatziekten ontstaan.
Afvallen, gezond eten en meer bewegen, helpen meestal om de ongevoeligheid van de cellen voor insuline weer te laten afnemen, waardoor Diabetes type II met een levensstijl verandering vaak, anders dus dan type I te ‘genezen’ is.
