Bij huid- en oogproblemen die veroorzaakt worden door een bacterie, kan in een aantal gevallen een antibioticum worden voorgeschreven in de vorm van fusidin. Wat is fusidin en waar kan het precies voor worden gebruikt? In deze blog vind je hierop een antwoord.
Fusidin, met als werkbare stof fusidinezuur, is een antibioticum dat behoort tot de zogenoemde smalspectrum-antibiotica. Dit betekent dat het zich richt op een of meer specifieke groepen van bacteriën. (Een breedspectrum-antibioticum richt zich op allerlei verschillende soorten bacteriën.) Een antibioticum is een geneesmiddel dat bedoeld is om bacteriën te bestrijden. Dit betekent dat het niet werkzaam is tegen infecties (ontstekingen) die veroorzaakt worden door virussen of door schimmels. Om te begrijpen waarom dit zo is, vertellen we eerst iets meer over de verschillen tussen bacteriën, virussen en schimmels.
De verschillen tussen bacteriën, virussen en schimmels
Een bacterie is een cel zonder celkern die zich onder de juiste omstandigheden snel vermenigvuldigt door zich in tweeën te delen. Dit delen gaat razendsnel omdat het exponentieel gebeurt; eerst heb je een bacterie, dan worden het er twee, vervolgens vier, acht, zestien enzovoort. Hierdoor kunnen er in no time miljoenen bacteriën ontstaan. Er zijn bacteriën die voor ons nuttig zijn en waar we zelfs niet buiten kunnen, andere brengen schade toe aan ons lichaam.
Een virus is een stuk kleiner dan een bacterie en bestaat alleen uit een eiwitomhulseltje met daarin erfelijk materiaal. Een virus nestelt zich in een cel en neemt die vervolgens over door zijn erfelijk materiaal los te laten. Virussen kunnen alleen bestreden worden met vaccins die ervoor zorgen dat het lichaam antistoffen aan gaat maken om zo indringers de baas te worden.
Schimmels kunnen ook ziektes verwekken en bestaan uit een of meerdere cellen met een celkern. Ze hebben zuurstof nodig om te kunnen groeien. Schimmels komen veelvuldig voor op ons lichaam – alleen al op onze voeten leven meer dan 150 soorten – en de meeste zijn nuttig, maar niet allemaal. Zo is zwemmerseczeem (een schimmel dus) een hele vervelende die gepaard gaat met een kapotte huid en met jeuk.
Fusidin
Fusidin, dat voor het eerst ontdekt is in 1962 in Denemarken en afkomstig is van de schimmel fusidium coccineum, is dus een smalspectrum-antibioticum dat specifiek wordt ingezet tegen bacteriële infecties die veroorzaakt worden door een streptokok bacterie. Soms kan het ook gebruikt worden in het gevallen van een staphylococcus aureus infectie. Wil je meer weten over de verschillen tussen deze twee bacteriën klik dan hier.
Fusidin is bacteriostatisch, wat wil zeggen dat het de aanmaak van eiwitten in de cel die nodig zijn om te delen, verstoort. Hierdoor kan die deling niet plaatsvinden en sterft de bacterie uit. Het doodt de bacterie dus niet rechtstreeks. Hierna krijgt het eigen immuunsysteem van het lichaam de kans om de schadelijke bacteriën op te ruimen.
Fusidin, dat verkrijgbaar is als crème, zalf, gel en oogdruppels, wordt door een huisarts of specialist voorgeschreven bij infecties als krentenbaard (impetigo), bij ontstoken eczeem en bij ontstoken bindvlies van het oog (conjunctivitis) en/of ontstoken oogranden. Het is niet zonder recept te koop in de winkel. Het wordt daarnaast niet voorgeschreven bij aandoeningen als voetschimmel, wratten (virus), of ontstoken haarzakjes. Heel soms is het wel effectief bij acne vulgaris. Fusidin is een middel dat nooit zomaar gebruikt mag worden als de aard van de infectie niet duidelijk is. Smeer het dan ook nooit uit eigen beweging ergens op. Het is en blijft een antibioticum en resistentie ligt bij veelvuldig gebruik op de loer. Dit betekent dat de bacteriën immuun zijn geworden voor het medicijn en dat het niet meer afdoende helpt.
Nog vragen?
Heb je vragen over fusidin, de toepassing ervan, of over andere geneesmiddelen, neem dan contact op met je apotheker. Hij kan je er meer over vertellen.